Bài 4 Luyện tập este và chất béo

Bài 1 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

So sánh chất béo và este về thành phần nguyên tố, đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hóa học.

Giải

Giống nhau

Thành phần nguyên tố

 -Chứa C, H, O

Đặc điểm cấu tạo phân tử:

- Là hợp chất este

Tính chất hóa học:

-Phản ứng thủy phân trong môi trường axit

-Phản ứng xà phòng hóa

Khác nhau: ở đặc điểm cấu tạo nguyên tử

Chất béo-Trieste của glixerol với axit béo

Este- Là este của ancol và axit

Bài 2 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

Khi đun hỗn hợp 2 axit cacboxylic với glixerol ( axit H₂SO₄ làm xúc tác ) có thể thu được mấy Trieste ? Viết công thức cấu tạo của các chất này.

Giải

Có thể thu được 6 trieste.

Bài 3 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

Khi thủy phân (xúc tác axit) một este thu được một glixerol và hỗn hợp axit stearic (C₁₇H₃₅COOH) và axit panmitic (C₁₅H₃₁COOh) theo tỉ lệ 2 : 1.

Este có thể có công thức cấu tạo nào sau đây?
 
 

Giải

Đáp án B.

Bài 4 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

Làm bay hơi 7,4 gam một este A no, đơn chức thu được một thể tích hơi bằng thể tích của 3,2 gam khí oxi ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất.

a) Tìm công thức phân tử của A.

b) Thực hiện phản ứng xà phòng hóa 7,4 gam A với dung dịch NaOH khi đến phản ứng hoàn toàn thu được sản phẩm có 6,8 gam muối. Tìm công thức cấu tạo và tên gọi của A.

Giải

a) Vì A là este no, đơn chức nên có công thức phân tử là C_n­H_2nO₂.
 Ta có n_A=nO₂=3,2 / 32=0,1 (mol)
 

=>  M_A = 74 g/mol =>14n+32 = 74 => n = 3.

=>  Công thức phân tử của A là C₃H₆O_2.

b) 

n_RCOONa  = 0,1 (mol) => M_RCOONa = 68 g/mol =>R là H

Công thức cấu tạo của A là HCOOC₂H₅ (etyl fomat).
 

Bài 5 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

Khi thủy phân a gam một este X thu được 0,92 gam glixerol, 3,02 gam natri linoleat C₁₇H₃₃COONa.

Tính giá trị của a, m. Viết công thức cấu tạo có thể có của X.

Giải
nC₃H₅(OH)₃=0,01 (mol) ; nC₁₇H₃₁COONa=3,02 / 302=0,01 (mol).
nC₁₇H₃₃COONa=0,02 (mol) => m = 0,02.304 = 6,08 (gam).
 

X là C₁₇H₃₁COOC₃H₅(C₁₇H₃₃COO)₂ ; n_X = n_glixerol = 0,01 mol

=> a = 0,01.882 = 8,82 (gam).

Bài 6 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

Thủy phân hoàn toàn 8,8 gam este đơn chức, mạch hở X với 100ml dung dịch KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6 gam một ancol Y. Tên gọi của X là

A. etyl fomat.

B. etyl propionate.

C. etyl axetat.

D. propyl axetat.

Giải

Đáp án C

Bài 7 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

7. Đốt cháy hoàn toàn 3,7 gam một este đơn chức X thu được 3,36 lít khí CO₂ (đktc) và 2,7 gam nước. Công thức phân tử của X là :

A. C₂H₄O₂                                          B. C₃H₆O₂.

C. C₄H₈O₂.                                         D. C₅H₈O₂.

Giải

Đáp án B. 

Bài 8 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

10,4 gam hỗn hợp X gồm axit axetic và etyl axetat tác dụng vừa đủ với 150 gam dung dịch Natri hiđroxit 4% . Phần trăm khối lượng của etyl axetat trong hỗn hợp bằng.

A. 22%                                       B. 42,3%

C. 57,7%                                    D. 88%.

Giải

Gọi số mol của CH₃COOH và CH₃COOC₂H₅ là x, y

                          CH₃COOH + NaOH -> CH₃COONa

                          CH₃COOC₂H₅  + NaOH -> CH₃COONa + C₂H₅OH.
N_NaOH = 150.4 / 100.40 = 0,15 (mol).

Ta có hệ phương trình : x+y=0,1560
                                      {
                                         x+88y=10,4
=> x = 0,1 ; y = 0,05.
 

%m_{etyl axetat} = 0,05.88 /10,4 .100 = 42,3%.

Vậy chọn đáp án B.